روند شکل گیری کتاب های چاپ سربی در دورة قاجار بین سال های 1233 تا 1250 هـ . ق

Authors

محمدجواد احمدی نیا

علی اصغر شیرازی

abstract

گسترش صنعت چاپ از تحولات مهم فرهنگی عصر قاجار به شمار می رود.  در این دوره برای نخستین بار دانش از انحصار کتابخانه ها خارج شد و از طریق چاپ و انتشار کتاب تحولی نوین در نظام آموزشی به وجود آمد. بررسی سیر تحول این مسیر می تواند دریچه ای جدید برای رسیدن به مسیر تاریخی فرهنگی این سرزمین باشد. هدف از این پژوهش ترسیم مراحل شکل گیری صنعت چاپ و نشر و ورود چاپ سربی به ایران بوده است تا بدین طریق سعی و تلاش بانیان و چاپگران اولیة این کتب در به سامان رساندن این شیوة چاپی و ایجاد اشتیاق درخوانندگان برای مطالعة آنها هرچه بهتر نمایش داده شود. همین طور مشخص گردد چه افرادی از جامعه و حتی افرادی از حکومت قاجار نقش مؤثری را در پیشبرد این اهداف بر عهده داشته اند. این پژوهش کوشیده است عوامل شکل گیری صنعت چاپ در دوران قاجار را شناسایی کند و نقش افراد، مراکز و رویدادهای اجتماعی را در این خصوص بررسی کند. ایجاد چاپخانة سربی در زمان قاجار معلول تحولاتی بود که سبب تولید کتاب هایی شد مغایر با باورهای ایرانیان نسبت به کتبی که سال ها با آن مأنوس بودند. این تحقیق مشخص می سازد که چاپگران با درنظر داشتن کتاب آرایی سنتی به تولید کتاب هایی با استفاده از حروف مجزای چاپی اقدام ورزیدند و حرکت تدریجی اما با برنامة آنها پایه های علم، مذهب و فرهنگ را مستحکم ساخت. مسیر این جریان در کتاب های چاپ شده در شهرهای تبریز، تهران و اصفهان قابل پیگیری است.  این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و داده های آن به شیوةکتابخانه ای و میدانی گرد آمده است. به همین منظور تعدادی از کتاب های دورة تاریخی مذکور بین 1233 تا 1250 هـ . ق از نزدیک بررسی و از آنها عکاسی شد. با توجه به حجم بالای مطالب در این زمینه فیش هاپس از گردآوری  طبقه بندی، تشریح و مورد استدلال و تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

‌‌روند شکل‌گیری کتاب‌های چاپ سربی در دورة قاجار بین سال‌های 1233 تا 1250 هـ . ق

گسترش صنعت چاپ از تحولات مهم فرهنگی عصر قاجار به شمار می‌رود.  در این دوره برای نخستین‌بار دانش از انحصار کتابخانه‌ها خارج شد و از طریق چاپ و انتشار کتاب تحولی نوین در نظام آموزشی به وجود آمد. بررسی سیر تحول این مسیر می‌تواند دریچه‌ای جدید برای رسیدن به مسیر تاریخی فرهنگی این سرزمین باشد. هدف از این پژوهش ترسیم مراحل شکل‌گیری صنعت چاپ و نشر و ورود چاپ سربی به ایران بوده است تا بدین طریق سعی و ت...

full text

روند شکل گیری کتاب های چاپ سربی در دوره قاجار بین سال های ۱۲۳۳ تا ۱۲۵۰ هـ . ق

گسترش صنعت چاپ از تحولات مهم فرهنگی عصر قاجار به شمار می رود.  در این دوره برای نخستین بار دانش از انحصار کتابخانه ها خارج شد و از طریق چاپ و انتشار کتاب تحولی نوین در نظام آموزشی به وجود آمد. بررسی سیر تحول این مسیر می تواند دریچه ای جدید برای رسیدن به مسیر تاریخی فرهنگی این سرزمین باشد. هدف از این پژوهش ترسیم مراحل شکل گیری صنعت چاپ و نشر و ورود چاپ سربی به ایران بوده است تا بدین طریق سعی و ت...

full text

روایت‌پردازیِ هویت سیاسی ـ اجتماعی ایران در منابع تاریخ‌نگاری دورة قاجار (1210-1250 ق)

چکیده محور تحلیل تاریخی نگارندة مقاله این است که هویت سیاسی ـ اجتماعی ایران در نیمة اول قرن نوزدهم چه ابعادی داشته و چگونه منابع تاریخ‌نگاری در بازنمایی معانی و مفاهیم آن به ایفای نقش اجتماعی پرداخته‌‌اند. دستاورد بحث حاضر نشان می‌‌دهد که برخی معانی و مفاهیم هویتی در منابع تاریخ‌نگاری، متأثر از وضعیت عصر تأسیس، درصدد جست‌وجو و کشف خاستگاه ایرانی در جغرافیای سرزمینی ایران برای قاجاریان، انتساب ...

full text

اوضاع اجتماعی و اقتصادی دامغان در دورة قاجار (از آغاز تا سال 1310 ق)

تاریخ اجتماعی ایران آن‌چنان که بایسته است بررسی نشده است. علت عمدة این امر کمبود منابع تاریخی و غالباً بی‌توجهی مورخان به احوال رعایا بوده ‌است، ولی از دوران قاجار منابع بسیار و متنوعی باقی مانده است که بسیاری از آن‌ها، همچون خاطره‌نویسی‌ها، به ‌سبب ماهیتشان به احوال عامه توجه کرده‌اند. هدف این پژوهش بررسی علل پس‌رفت اقتصادی شهر دامغان و تأثیر آن در اوضاع اجتماعی این شهر در اوایل و اواسط دوران ...

full text

ترجمه در دورة قاجار (از 1210 ق. تا پایان دورة مظفّری)

بخشی از پیشینة ادبی و تاریخی ایران، در آثاری به جای مانده که حاصل ترجمه و یا اقتباس از متون مکتوب به زبان‌‌های دیگر است. این ترجمه‌‌ها را «میرزا»های مسلّط به زبان و ادبیّات فارسی انجام می‌دادند. سبک نگارش این آثار همان سبک نگارش دورة زمانی ترجمه است. دورة قاجاریه از مهمّ‌ترین دوره‌‌های ترجمه در تاریخ ایران از زبان فرانسوی و انگلیسی است.هدف این مقاله، بررسی و ارزیابی نقش و جایگاه ترجمه از زبان انگل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه نگره

Publisher: دانشگاه شاهد

ISSN 1735-4560

volume 9

issue 32 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023